Trường: THPT Dương Văn Thì
Học sinh: khối lớp 10
Giảng dạy: Giáo viên Kỹ năng sống Học viện METTASOUL
Cũng như bao mối quan hệ khác, mối quan hệ bạn bè luôn cần sự xây dựng và vun đắp từ hai hoặc nhiều phía để cùng phát triển theo hướng vững bền và lâu dài. Trong hành trình ấy, theo một lẽ tự nhiên, vài sự xung đột hoặc mâu thuẫn sẽ bắt đầu xuất hiện như một thử thách cần phải vượt qua để kiểm tra sự thấu hiểu và chấp nhận nhau của đôi bên. Theo tâm lý học phát triển, đối với các em học sinh, bạn bè là người nắm giữ vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của các em ở giai đoạn này. Mọi sự tiến triển tốt đẹp hay thay đổi theo hướng không mong muốn đều ít nhiều ảnh hưởng đến cảm xúc và suy nghĩ của các em. Khi phải đối diện với vấn đề ấy, hầu hết các em sẽ cảm thấy bối rối, bế tắc trong việc tìm kiếm cách xử lý tình huống, nếu kết quả sau cùng đều chưa đạt được sự thỏa lòng của mỗi người thì điều này có thể đe dọa đến ranh giới tình bạn của các em. Đôi khi, điều đó còn dẫn đến bạo lực học đường cả về tinh thần lẫn thể chất. Vậy nên, nhằm giúp các em giữ gìn tình bạn và trang bị đủ kỹ năng ứng phó hiệu quả khi xung đột xảy ra, Học viện METTASOUL đã mang đến cho các em học sinh khối 10 trường THPT Dương Văn Thì chuyên đề KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT MÂU THUẪN TRONG MỐI QUAN HỆ BẠN BÈ với sự đồng hành và dẫn dắt của các thầy cô giảng dạy Kỹ năng sống Học viện METTASOUL.
Thông qua chuyên đề này, các em học sinh được tìm hiểu và nhận biết tác hại do mâu thuẫn gây ra, khám phá các kỹ năng giải quyết mâu thuẫn để xây dựng tình bạn đẹp, vận dụng quy tắc giao tiếp bất bạo động để gắn kết các mối quan hệ và thực hành các tình huống giải quyết mâu thuẫn, góp phần xây dựng trường học an toàn.
Mỗi ngày khi đến trường, ngoài việc học tập, các em còn dành thời gian kết nối vui chơi cùng bạn bè. Hầu hết khoảng thời gian này đều mang đến niềm vui, sự thư giãn sau những giờ học miệt mài. Thế nhưng, đối lập với trạng thái ấy, mâu thuẫn không may diễn ra sẽ dẫn các em rơi vào cảm giác bất lực, căng thẳng, ảnh hưởng đến tinh thần của những người trong cuộc. Thông qua hoạt động “truyền vật gọi tên”, các em sẽ có cơ hội bộc bạch quan điểm của mình, gọi tên cảm xúc của mình nếu phải đối diện với xung đột. Từ đó, chính các em cũng tự nhìn nhận ra tác hại do mâu thuẫn gây ra cho bản thân và người khác là như thế nào.
Khi một mâu thuẫn xảy ra, việc đầu tiên cần làm là tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Đôi khi, mâu thuẫn chỉ là dấu hiệu của sự hiểu lầm hoặc thiếu thông tin. Để hiểu rõ hơn về nội dung này, các em được tham gia vào hoạt động “Tam sao thất bản”. Giáo viên sẽ cung cấp mẫu nội dung cho bạn đầu tiên, các bạn sẽ lần lượt truyền tin cho nhau. Bạn cuối cùng sẽ là người trả lời kết quả, thông thường, các em sẽ khó đưa ra chính xác từng câu từng chữ xuất hiện trong mẩu giấy ban đầu, bởi lẽ, cùng một thông tin nhưng được truyền qua nhiều người thì sẽ có sai lệch nhất định về mặt nội dung. Điều này vô tình gây nên sự hiểu nhầm của người tiếp nhận sau cuối. Vì vậy, khi xảy ra mâu thuẫn, việc tìm hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp các em có cái nhìn tổng quan hơn về vấn đề và từ đó có cách tiếp cận hợp lý.
Tuy nhiên, điều gì cũng nên ở mức độ hài hòa, thay vì tập trung tuyệt đối vào việc tìm ra nguyên nhân sự việc, các em cũng cần hướng tới việc tìm kiếm giải pháp. Với sự thông suốt và kinh nghiệm cá nhân của các em trong suốt những năm tháng đi học, các em nhiệt tình và hào hứng chia sẻ các “bí quyết” của riêng mình thông qua “hỏi đáp” cùng thầy cô. Nhờ vào hoạt động này, các em cùng thầy cô đúc kết một số kỹ năng chung cần trang bị để ứng phó hiệu quả với mâu thuẫn bạn bè, đó là thực hành theo các bước: giữ bình tĩnh, xác định vấn đề, lắng nghe thấu hiểu, trình bày quan điểm và cùng đưa ra giải pháp. Song song đó, để việc thực hiện các bước trên được diễn ra thành công, các em cũng cần lưu tâm kết hợp với một số quy tắc giao tiếp bất bạo động (phương pháp giao tiếp với người khác mà không gây tổn thương hoặc xúc phạm đến đối phương) sau đây:
- Giao tiếp hiệu quả: học cách truyền đạt ý kiến, giải thích vấn đề và cảm xúc của mình một cách rõ ràng và tôn trọng. Tránh sử dụng ngôn ngữ xúc phạm và tìm cách giao tiếp tích cực và xây dựng.
- Quản lý tốt cảm xúc: biết cách thể hiện cảm xúc một cách khéo léo và tích cực là quan trọng để tránh gây hiểu lầm và mất mát trong tình bạn.
- Đề cao tính bảo mật: luôn giữ bí mật và tôn trọng quyền riêng tư của bạn bè. Sự tin tưởng là yếu tố quan trọng để xây dựng tình bạn, và việc giữ bí mật là một phần quan trọng của sự tin tưởng.
- Chấp nhận lỗi và nhận lỗi: nếu bạn mắc lỗi, hãy chấp nhận và xin lỗi một cách trung thực. Học từ những lỗi đó và cố gắng không lặp lại chúng để xây dựng sự tin tưởng và tôn trọng.
- Thể hiện sự quan tâm: Hãy thể hiện sự quan tâm và chăm sóc đến tình bạn bằng cách thường xuyên hỏi thăm và chia sẻ với bạn bè. Tạo ra thời gian cho nhau và làm những điều nhỏ để bày tỏ sự quan tâm.
Cuối cùng, khi đã hiểu rõ các kĩ năng cần thiết để giải quyết mâu thuẫn trong mối quan hệ bạn bè, các em sẽ cùng nhau thảo luận, làm việc nhóm để thực hành các tình huống thực tế do thầy cô gửi đến. Không sai khi nói rằng chỉ khi được ứng dụng thực tiễn, các em mới phát huy hết năng lực học tập và tiếp nhận kiến thức của mình. Mỗi nhóm đều xử lý tình huống một cách xuất sắc với sự sáng tạo và chuyên nghiệp của mình. Điều này giúp thầy cô vững tin và yên tâm rằng các em đủ trưởng thành và tự tin để giải quyết mâu thuẫn trong sự bao dung, đón nhận mà không sử dụng đến bạo lực để kết thúc vấn đề.
KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT MẪU THUẪN TRONG MỐI QUAN HỆ BẠN BÈ là một trong chủ đề thuộc chuỗi chuyên đề Kỹ năng sống thuộc Dự án SỐNG THÀNH CÔNG của Học viện METTASOUL. Đây cũng là nội dung học tập cuối trong năm học 2023-2024 Học viện METTASOUL đồng hành cùng các em học sinh khối 10 trường THPT Dương Văn Thì. Những phần quà nho nhỏ cùng giấy chứng nhận tập thể lớp như lời cảm ơn và ghi nhận sự nỗ lực học tập không ngừng nghỉ của các em học sinh thân yêu. Thầy cô Học viện METTASOUL rất vui và tự hào khi được dõi theo hành trình phát triển và trưởng thành của các em qua từng năm học, đó sẽ là nguồn động lực to lớn để thầy cô nỗ lực mang đến những tiết học hay và bổ ích cho các em.
Mến chúc các em học sinh sẽ ngày càng vững tâm, tự tin và cố gắng hết mình cho hành trình học tập không ngừng của mình, đặc biệt trong kì thi cuối học kì sắp diễn ra. Thầy cô tại Học viện METTASOUL sẽ luôn đồng hành cùng các em trên hành trình phía trước, chúc các em thật tỏa sáng thành công. Yêu thương thật nhiều!
Học Viện METTASOUL xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến quý Ban Giám Hiệu, quý Thầy Cô trường THPT Dương Văn Thì luôn tạo điều kiện và hỗ trợ tốt nhất cho mỗi tiết học kỹ năng sống để dự án được diễn ra thành công tốt đẹp!
