Tác giả: Chuyên gia tâm lý Sunny Đặng Phương
- Tổng giám đốc Viện Tâm Lý SUNNYCARE
- Chuyên gia tham vấn – trị liệu tâm lý về tình yêu, hôn nhân, gia đình, các rối loạn lo âu trầm cảm, phát triển cá nhân, quản trị điều hành, đắc nhân tâm trong cuộc sống.
- Nhà huấn luyện/giám sát nghiệp vụ cấp cao cho mạng lưới tham vấn toàn cầu của WPO và MINDFI tại Việt Nam.
Tuổi teen là giai đoạn bắt đầu có những thay đổi mạnh mẽ trong tâm sinh lý với những khó khăn trong giao tiếp, thiết lập nề nếp cá nhân, kỹ năng tổ chức cuộc sống và định hình phong cách cho chính mình. Ở giai đoạn này, mỗi một thay đổi nhỏ về lối sống hàng ngày cũng có thể tạo nên sự khác biệt lớn trong cuộc sống của teen. Vì vậy, để trải nghiệm một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc thì các em học sinh cần có sự thấu hiểu và cam kết xây dựng cho mình phong cách sống lành mạnh, tích cực.
Phong cách được hiểu là cung cách sinh hoạt, học tập, làm việc, những hành vi, hành động, xử sự nhằm tạo nên nét riêng của mỗi người hay của nhóm người. Phong cách bao gồm nhiều loại khác nhau như phong cách thời trang, phong cách ngôn ngữ, phong cách lãnh đạo. Mỗi cá nhân đều tạo cho mình phong cách khác nhau từ cách làm việc, ăn mặc, giao tiếp đến cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề… tất cả các hành động trong đó đều thể hiện nét riêng biệt của bản thân.
Trong bất cứ xã hội nào, phong cách sống cũng là một tiêu chí quan trọng để mọi người có thể hợp tác, chung sống hay tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp trong cuộc sống. Do đó, người có phong cách sống lành mạnh, thành công thông thể thiếu những đặc điểm sau: quan tâm chăm sóc bản thân; phát triển bản thân không ngừng; từ bỏ thói quen xấu; sống yêu thương và biết quan tâm, trách nhiệm; có khả năng kiểm soát cảm xúc; kiên trì, chịu khó; sáng tạo, tích cực; tin vào chính bản thân mình; sống có kỷ luật, có kế hoạch, có lý tưởng; trau dồi phẩm chất, đạo đức tốt đẹp.
Tuy nhiên, trong sinh hoạt hàng ngày hiện nay, để xây dựng được phong cách sống lành mạnh, thành công rất cần mỗi cá nhân có ý thức chủ động và cam kết thực hành tốt. Đặc biệt, ở lứa tuổi học sinh, đôi khi bản thân các em chưa biết cách quản lý giờ giấc sinh hoạt của mình và chưa có một quy tắc thống nhất trong việc thực hành lối sống lành mạnh. Điều này dẫn đến những thói quen chưa tốt ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần, đồng thời khiến việc học tập trở nên sa sút và kém chất lượng hơn.
Làm thế nào để các em học sinh biết cách thực hành tốt phong cách sống lành mạnh hàng ngày và chủ động xây dựng hình ảnh nhân hiệu cá nhân được mọi người yêu mến? Dưới đây là một vài gợi ý của tôi.
Chủ động làm phong phú các hoạt động cá nhân cho thực đơn về phong cách sống lành mạnh với 3 yếu tố: THỂ CHẤT, TINH THẦN, GIÁO DỤC
- Thể chất
– Ăn uống lành mạnh, đầy đủ, phong phú dưỡng chất, cân bằng giữa các bữa ăn. Đặc biệt ăn thức ăn tươi, sạch, organic. Tránh những thức ăn, đồ uống có hại cho cơ thể.
– Tạo thói quen uống đủ nước mỗi ngày, uống từ 7 – 8 ly nước lọc mỗi ngày để cơ thể trở nên khỏe khoắn hơn, có sức khỏe cho việc học tập và tham gia các hoạt động khác trong cuộc sống.
– Không sử dụng nicotin hoặc các chất kích thích vì điều này sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và gây nên tâm lý cáu kỉnh, lo lắng, bốc đồng.
– Ngủ đủ giấc vì giấc ngủ có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của teen ở độ tuổi trưởng thành. Teen cần ngủ từ 6 – 8 giờ một ngày, duy trì việc ngủ sớm mỗi ngày, tránh thức khuya gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và hiệu quả học tập.
– Luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày để cơ thể dẻo dai, khỏe mạnh và tinh thần minh mẫn hơn, có thể tập thể dục mỗi ngày từ 20 – 30 phút.
– Không ngủ nướng, không ngồi lâu trên bàn học, trước màn hình máy tính quá 1 giờ, cần đi lại, thư giãn cơ thể để bắt đầu lại tốt hơn.
– Dành thời gian kết nối với thiên nhiên như chăm sóc cây cối, vật nuôi, trải nghiệm các hoạt động ngoài trời để sản sinh ra những kích thích tố có lợi cho cơ thể như oxytoxin, làm cho tinh thần bình an, hưng phấn và thoải mái hơn.
- Tinh thần
– Thường xuyên trò chuyện, kết nối với chính mình như viết nhật ký, suy tư về bản thân theo quy tắc 3:3:3 (3 việc thấy cảm ơn hằng ngày, 3 điều học được, 3 điều cần thay đổi).
– Dành thời gian trò chuyện với người thân để gia tăng sự kết nối và thấu hiểu sâu sắc hơn.
– Mở rộng các mối quan hệ lành mạnh như đi chơi cùng bạn bè, gia đình…
– Tinh thần lao động, chia sẻ công việc nhà cùng ba mẹ, tham gia các hoạt động lao động cộng đồng để tạo sự kết nối.
– Dành thời gian chăm sóc cây cảnh, thú cưng để sản sinh ra những kích thích tố có lợi cho não bộ và tinh thần.
– Không phụ thuộc vào điện thoại, các thiết bị công nghệ, mạng xã hội và loại trừ các thông tin tiêu cực, chống đối xã hội.
– Từ bỏ những thói quen xấu, không có lợi cho tinh thần như thức khuya, phụ thuộc vào điện thoại, sử dụng các chất kích thích…
– Suy nghĩ theo chiều hướng tích cực, biết cách kiểm soát tốt cảm xúc của bản thân.
- Giáo dục
– Tham gia tốt các hoạt động học tập tại trường, học phụ đạo và làm bài tập về nhà sau giờ học.
– Theo đuổi sở thích cá nhân, tìm cho mình những sở thích riêng như đọc sách, ca hát, các hoạt động thể thao bất kỳ… và theo đuổi mục tiêu, đam mê của bản thân, điều này có thể làm giảm đi áp lực, căng thẳng trong học tập và sống lành mạnh hơn.
– Dành thời gian tự học, tự nghiên cứu để gia tăng kiến thức, kỹ năng và phát triển bản thân.
– Tạo thói quen đọc sách, đọc tối thiểu 30 trang sách mỗi ngày để thư giãn, nâng cao trí tuệ, bổ sung kiến thức và làm giảm căng thẳng học tập.
– Thực hành sự tri ân và lòng biết ơn trong cuộc sống.
- Nuôi dưỡng tinh thần TỰ LỰC, TỰ HỌC, HAM TIẾN BỘ
Chỉ khi chúng ta NGHĨ ĐÚNG thì những CẢM XÚC TỐT sẽ được nảy sinh giúp chúng ta HÀNH ĐỘNG tích cực để mang lại KẾT QUẢ tốt đẹp.
Mỗi ngày các em học sinh đang mỗi lớn thêm hơn, ngày mai sẽ tốt hơn và hiểu nhiều điều hơn hôm nay. Thế nên, vào thời điểm này các em hãy lắng nghe thêm từ ý kiến của những người lớn tuổi để có thêm kinh nghiệm sống, chọn lọc được những điều tốt đẹp cho bản thân và xã hội, rèn luyện lối sống, nhân cách, đạo đức, trí tuệ, sống có mục đích, lý tưởng và trách nhiệm. Những thay đổi nhỏ về lối sống hằng ngày cũng có thể tạo nên sự khác biệt lớn trong cuộc sống, giúp các em cảm thấy hạnh phúc và khỏe mạnh hơn.
